گوهر معرفت
عرفان و اخلاق کاربردی

مرحوم آیت الله بهجت رضوان الله علیه: اهل تهران اگر هفته ای یک مرتبه به زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی نروند، جفا کرده اند. (پایگاه تنظیم و نشر آثار آیت الله بهجت ره)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

یکى (از رفقا و افراد خوب ما) مرحوم آیة الله شهید حاج سید عبد الحسین دستغیب‏ بود که چه شبها و روزها با هم داشتیم و چقدر پاک طینت و مجاهدى استوار بود. رحمة الله علیه رحمةً واسعة (وظیفه فرد مسلمان در احیاى حکومت اسلام، ص: 51)

حجّة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی:

از جمله کسانی که در نقل تاریخ مورد اعتماد بزرگان بودند، مرحوم آقای حسین مکی بود؛ که باید ایشان را از بهترین سیاست نگاران و مورّخان معاصر به حساب آورد؛ استاد ما مرحوم علامه طهرانی اعلی الله مقامه به نوشتجات ایشان بیش از دیگران اعتماد می کردند و غالبا

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

خدای متعال فرمود: وَ الَّذِینَ جَاؤُوا مِن بَعْدِهِمْ یَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَ لِإِخْوَانِنَا الَّذِینَ سَبَقُونَا بِالْإِیمَانِ و َلَا تَجْعَلْ فِی قُلُوبِنَا غِلًّا لِّلَّذِینَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّکَ رَؤُوفٌ رَّحِیمٌ ﴿سوره حشر، آیه 10﴾

کسانی وارد بهشت می شوند که هیچ گونه کینه و کدورتی در دل از برادران ایمانی شان ندارند؛ پس دلی که در آن کینه نباشد، بهشت است! در واقع بهشت را می بریم، با دلی خالی از کینه می سازیم؛ این یعنی آنهایی هم که می خواهند دنیایشان بهشت باشد و بهشتی زندگی کنند، دلشان را پر کنند از صفا و محبّت؛

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

مرحوم آیت الله بهجت اعلی الله مقامه الشریف از ناحیه پیامبر صلی الله علیه و آله نقل می کردند: هر کس عالمی را تا چهل روز زیارت نکند، مات قلبه (قسی قلبه)  قلبش می میرد (قساوت قلب پیدا می کند) معلوم می شود یک ملاقات با عالمی که صدق و اخلاص را پیشه خود نموده تا چهل روز اثر دارد؛ اصل روایت این است که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: یا علیُّ إذا أتَی عَلَی المُومِنِ أربَعینَ صَباحاً و لَم یَجلِسِ العُلَماءَ قَسَی قَلبُهُ وَ جَرَءَ عَلی الکَبائِرِ. (یا علی هر گاه چهل روز بر مومن بگذرد و با عالمی نشست و برخاست نکند و در مجلسش حاضر نشود قساوت قلب پیدا میکند و بر انجام گناهان کبیره جریّ میشود) سفینة البحار،ج2،ص554

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

الان شما که کنار قبر آن حضرت می روید، سامرّاء خانه خود آن حضرت بوده یعنی قبر حضرت امام علیّ النقی و امام عسگری و حضرت سید حسین برادر حضرت امام حسن عسگری که همآنجا مدفون است و حضرت حکیمه خاتون و حضرت نرجس خاتون و اینها همه را در خانۀ خودشان دفن کرده اند. و بعد آن خانه تبدیل به رواق و ضریح و صحن و... شد . خیلی قبر نورانی و فضای نورانی است که محسوس [است] فضای باز و مرتفعی است. اینها همه از آثار و جلوه های خود حضرت امام عسگری علیه السلام است. (کیمیای سعادت)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

(حضرت علی اصغر علیه السلام) این طفل شیرخواره مذبوح با سُکَیْنه هر دو از یک مادر بودند مادرشان رَباب دختر امرؤالقیس مى‏ باشد؛ حضرت سیّد الشّهداء علیه السّلام حضرت سکینه و مادرش رباب را بسیار دوست داشتند. (امام شناسى، ج‏15، ص 311 و 316)

امیر مومنان علیه السّلام می فرمایند: با گروهی که بر مدار حقیقتند همراه باشید! زیرا دست خدا با جمع شوندگان بر حق و حقیقت است و از تنهایی و تکروی و خودمحوری حذر کنید، زیرا کسانى که از جماعت حق کناره گیری مى کنند طعمه شیطان می شوند همانطور که وقتی گوسفندی از گله اش جدا افتاد خوراک گرگ می گردد.!

وَ الْزَمُوا السَّوَادَ الاَعْظَم فَإِنَّ یَدَ اللهِ مَعَ الْجَمَاعَةِ، وَ إِیَّاکُمْ وَ الْفُرْقَةَ، فَإِنَّ الشَّاذَّ مِنَ النَّاسِ لِلشَّیْطَانِ، کَمَا أَنَّ الشَّاذَّةَ مِنَ الْغَنَمِ لِلذِّئْبِ. (نهج البلاغه)

عارف کامل حضرت علّامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: زیارت امام رضا علیه السلام اصل و اساس شریعت است و همه احکام و تکالیف به ولایت ایشان بر مى گردد و حرم امام رضا علیه السلام بعنوان مأمن و ملجأ و پناهگاه و کهف همه شیعیان دنیا مطرح است وهمه باید به اینجا بیایند و بار خود را در اینجا فرود آورند و دین خود را بدینجا عرضه بدارند و از اینجا سیراب شوند و به اوطان خود باز گردند.

مرحوم حضرت آیت الله حاج شیخ محمد کوهستانی رحمة الله علیه می فرمودند: در هدایت و سعادت، اگر علم به تنهایی ملاک باشد، شیطان از همه عالمتر است؛ آنچه مهم است عمل به معلوم است.

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

هنگام ورود به مسجدالنّبى و در مواقع تشرّف و زیارت ‌حضرت رسول صلی الله علیه و آله، أصلاً نباید غیر رسول خدا را ببینید! چون آن دو نفر غاصب خلافت آنجا نیستند، آنها ظلمت محض‌ اند و آنجا که نورى مثل نور رسول‌ خدا صلّى ‌اللـه ‌علیه و آله ‌و سلّم وجود دارد أثرى از آنها باقى نمى ‌ماند. نور رسول‌ خدا همه ‌جا را گرفته، مسجدالنّبى، مدینه منوّره، بلکه همه عالم وجود از نور آن ‌حضرت روشن و منوّر است و با آن نور عظیم و خیره ‌کننده دیگر جایى براى ظلمت باقى ‌نمى ‌ماند.

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی اعلی الله مقامه همیشه از حضرت آیت الله آقا حاج سید موسی شبیری زنجانی ادام الله عزه به نیکی و بزرگی نام میبردند.

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

ببینید (این جابر بن عبد الله انصاری) چقدر خوب معیت خود را با سیدالشّهداء (در گفتگوی با مرقد آن حضرت) بیان کرده است! می‌گوید: من اصلاً از شما هستم، من با شما جنگ کردم، در رکاب شما شمشیر زدم، من تشنگی خوردم، فرزند من سر بریده شد، فرزند من ذبح شد، برادران من کشته شده‌اند، خودم هم ذبح شدم، چرا؟ چون نیت من اینطور است. 

علّامه طباطبایی رضوان الله تعالی علیه نقل می کنند: 

گویند که اوَیس*‏ را گفتند که: در این نزدیکى تو مردى است، سى سالست که گورى فرو کرده است و کفنى در آویخته و بر سر آن نشسته است و مى‏ گرید، و نه به شب قرار گیرد و نه به روز. اویس گفت: مرا آنجا برید تا او را ببینم. اویس را نزدیک او بردند، او را دید زرد گشته و نحیف شده و چشم از گریه در مغاک افتاده؛ بدو گفت: یا فلان! شَغَلَکَ‏ القَبرُ عَنِ اللهِ. اى مرد! سى سالست تا گور و کفن تو را از خداى مشغول کرده است، و بدین هر دو باز مانده‏ اى و این هر دو بت راه تو آمده است! (تفسیر المیزان، ج 6، ص 366) *جناب اویس قرنی از اصحاب سرّ امیرمومنان علیه السلام در 18 ماه صفر در جنگ صفین به شهادت رسید.

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: چوب حرم بوسیدن دارد، چوب‌ کفشدارى حرم بوسیدن دارد، کفش زوّار حرم بوسیدن دارد، خاک پاى زوّار حرم بوسیدن دارد

شبى مرحوم آیة الله آقا سیّد عبد الهادى شیرازى در مجلس خلوت تأسّف میخورد که: چون من براى تحصیل وارد نجف اشرف شدم، دوازده حوزه رسمى تدریس اخلاق و عرفان وجود داشت؛ و الان یکى هم وجود ندارد. (روح مجرد، ص: 106)

دهم ماه صفر سالروز رحلت این عالم ربّانی است؛ علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: 

حضرت آیت الله حسن زاده آملی دامت برکاته در دیداری که با یکی از فرزندان مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه داشتند، فرموده بودند: قدر پدرتان را بدانید مادر دهر مانند ایشان نزاییده و دیگر زاییده نخواهد شد. (نقل به مضمون)

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

شهادت امام حسن علیه السلام طبق قول صحیحتر هفتم ماه صفر است که البته در این تاریخ ولادت امام کاظم علیه السلام هم واقع شده است ولی به دو جهت باید هفتم ماه صفر را به عزاداری برای امام حسن علیه السلام قرار داد:

عارف کامل مرحوم علاّمه طهرانی رحمة الله علیه فرمودند:

حفظ سلامتى بدن واجب است،... باید سلامتى خود را حفظ کرده و نسبت به تغذیه کوتاهى نکنید.

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه:

از آثار بارگاه و حرم ایشان پیداست که شخصیت با عظمتی در اینجا مدفون هستند و ایشان نسبتِ حضرت رقیه را به سید الشهدا علیه السلام به عنوان دختر، تایید می کردند و از جاهایی که در سفر به شام همراه با حضرت حاج سید هاشم حداد اعلی الله مقامه الشریف به زیارت می رفتند، مزار خانم رقیه سلام الله علیها بوده است.

عالم وارسته حضرت آیت الله شاه آبادی رحمة الله علیه می­فرمود: «سالک الی الله در صورتی می­تواند به جایی برسد که در ضمن سیر، اوّل مرتبه اتکاء به خانم حضرت صدیقه سلام الله علیها داشته باشد و این محبّت خانم حضرت صدیقه سلام الله علیها است که...

عارف کامل مرحوم علّامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه: این اشعار حافظ در لزوم اطاعت از استاد روحانى است که چه خوب سروده است: ‏

کمال صدق و محبّت ببین نه نقص گناه      که هر که بى هنر افتد نظر به عیب کند

مفسّر عظیم الشأن قرآن حضرت علامه طباطبایی رضوان الله علیه: گفتار خواجه بر طبق حال است ای کاش کسی میتوانست غزلیات او را بر طبق حالات سلوکی تنظیم کند؛ چه کسی میتواند غزلیات حافظ را شرح کند؟ یا بعبارتی تنها کسی میتواند شعر حافظ را بفهمد که خود به درجات حافظ رسیده باشد. هیچگاه علامه طباطبایی کسی را در کمال شعر و عرفان هم ردیف حافظ نمیدانست.

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

(سالکان الی الله مخصوصا عالمان دینی باید) با تدبّر و تفکّر در صحیفه امام السّاجدین (علیه السلام) قبل از نزول در گور، به فکر خودشان بیفتند، و در فکر علاج و چاره ‏اى برآیند! و گرنه سوگند به خدا و مقام عزّت و جلال او که با این درس هاى متعارف و معمول حوزوى بدون بررسى و محاسبه نفس و طىّ طریق و منهاج اولیاى راستین که صحیفه سجّادیّه را نصب العین قرار داده و با آن روح خود را صیقل و جلا زده ‏اند، کار از پیش نمى‏ رود و نه خود و نه دیگران تمتّع و بهره ‏اى نخواهند یافت. (امام شناسی، ج 15 ص 48)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی اعلی الله مقامه: علّامه حلّى از برجستگان نوادر دهر است، که نام او تا ابدیّت بر صفحه تحقیق و تدقیق نوشته شده، و چنان بحر محیط علم، و دریاى بیکران معرفت و تحقیق است که همه فقهاى شیعه از آن زمان تا به حال به کتب فقهیّه او همچون تَذکره و تَحْرِیر و مُخْتَلَف و مُنْتَهَى و قَوَاعِد و تَبْصِره نیازمندند. (امام شناسی ج 9 ص 140)

21 محرم الحرام سالروز رحلت علامه حلی رحمة الله علیه است

حجّة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی:

برخی از روی نادانی برای تامین نیازهای مادّی همنوعان خود یکسویه نگریسته و شعارگونه فقط بر دستورات دینی تمرکز دارند، همواره بر زبانشان یا "تعطیل" کردن است یا "جابجایی"؛! به اینها باید گفت: اوّل: از فقر مادّی و شکمی بدتر و زیانبارتر، فقر ادب و اخلاق و اندیشیدن و فرهنگ است که بالاخصّ عاشورا در تمام ابعادش تامین کننده و ضامن آن است و بس؛! مگر انسان همین شکم است؟! علاوه آنکه عاشورا 

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

عالى ‏ترین اسوه و الگوى فناى در ذات حقّ تعالى امام حسین علیه السلام بود که نه تنها در روز عاشورا از هر چه بود گذشت، بلکه نفس مقدّسش در راه خدا اینطور بود. سیّدالشّهداء علیه السّلام در روز عاشورا سیّدالشّهداء نشد؛ قبلًا هم همینطور بود، نفسش اینگونه بود. روز عاشورا روز تجلّى و ظهور بود، روز انکشاف بود که بر اهل عوالم و خلائق روشن کرد آنچه را که باید روشن نماید.

سالک وارسته حضرت آیت الله بهجت رحمة الله علیه: 

چقدر بگویم گاه کارهایی مستحبّی داریم که از هزار هزار واجب اثرش بیشتر است و یکی از اینها عزاداری امام حسین علیه السّلام و اشک بر آن مظلوم است.

حجّة الاسلام حاجّ شیخ محمّد شاهرخ همدانی:

توفیقات معنوی و مخصوصاً سلب آن، آثارش در رابطه با امام حسین علیه السّلام از همه جا بیشتر و مشهودتر است؛ لذا هر کسی میتواند خودش را در رابطه با حضرت محک بزند و واقف بر امر خویش گردد.

یکی از پرمحتواترین و رساترین اشعار توحیدی که در رثای حضرت اباعبد الله الحسین علیه السلام سروده شده شعر معروف (حسین است و بس) سروده حضرت علامه آیت الله حاج سید محمد حسین حسینی طهرانی اعلی الله مقامه الشریف است، حجت الاسلام شاهرخ همدانی خاطرات و نکات ارزنده ای را ذیل این شعر یادداشت کردند که از نظر می گذرد.

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

اولیاء خدا براى رضاى خداوند با وجود هر گونه امکان کرامت و معجزه، صبر و تحمّل شدائد و تشنگى را از روى اختیار مى ‏پسندند و این سبب علوّ مقام ایشان مى‏ گردد و شاهدی روشن بر کلام ما، این حدیث است که روای می گوید: حسین بن على علیهما السّلام را دیدم که فرزندش على اکبر در غیر موسم از او انگور خواست. 

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: 

على اکبر (علیه السلام) امید دل حضرت امام حسین علیه السلام بود. هم شاخه از یک درخت، و هم پیوند از یک ساق بود، طرز تفکّر و مرام و مقصدش عین آن حضرت بود. کَأنَّهُ هُوَ، بَلْ إنَّهُ هُوَ در اینجا مصداق دارد لهذا در قیامت مقامى پیدا مى‏کند که شهدا و صدّیقین هم ندارند. (امام شناسى، جلد ‏15، صفحه 334)

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

تمام خوبان عالم را جمع کنید یک تار موی حضرت علی اکبر هم نمی شوند. می دانید حضرت علی اکبر که هستند؟ حضرت علی اکبر در مقام عصمت قرار دارند و خطاب به آن حضرت عرض می کنیم: جعلک من اهل البیت الذین اذهب الله عنهم الرجس و طهرکم تطهیرا. (نور مجرد ج 2 ص 456)